Rollemanschiksie. Vier generaties van huis weg
is een verhaal over mensen wiens thuis achter de horizon ligt. Een rollemanschiksie is ‘een meisje van het woonwagenkamp.’ Ze is één van het 8 tot 12 miljoenen zielen tellend rondtrekkend (Roma)volk. De reiziger scharrelden tot begin twintigste eeuw hun kost bij elkaar als paardenhandelaar, berenleider, muzikant, ketellapper of metaalbewerker. Gewone burgers waren bang voor hen; de mensen in woonwagens zouden kippendieven zijn, spionnen, rovers en kinderontvoerders.
Foto: Rolleman (Facebook)
Rond 1904 werden ze door de Nederlandse overheid stateloos door niemandsland gejaagd. In 1918 tuigde de staat de Woonwagenwet op: reizigers moesten voortaan een vergunning hebben voor een woonwagen met staplek, maar hoe kan je een vergunning aanvragen als je niet kunt bewijzen dat je bent wie je bent?
In de tweede wereldoorlog werd ruim een half miljoen reizigers net als joden, homoseksuelen en geestelijk gehandicapten door de nazi’s vermoord. Na de bevrijding werden ze wederom van hot naar her gejaagd. Pas jaren later bleken gemeenten bereid speciale woonplekken te creëren.
Rollemanschiksie. Vier generaties onderweg is fictie. In deze roman vertellen Raji, haar overgrootmoeder Klara, haar oma Crina over hun leven en dat van Afina, Raja’s veel te vroeg overleden moeder.
Eind april 2024 komt de roman uit. Hoe, wat, waar en wanneer lees je nog. Ondertussen schrijf ik alvast verder aan de novelle Klara’s moeder